Bademcik Delikleri ve Bademcik Taşları
Bademcikler vücudumuzu mikroplara karşı korumaya yardımcı olan hücreleri içerir. Bu hücreler ağızdan giren bakteri ve virüs cinsi mikroplarla savaşarak vücudu enfeksiyonlardan korurlar.
Bademciklerdeki delikler, mikropların tanınması için gereken bademcik yüzeyinin artılmasında ve enfeksiyonla mücadele sonrasında ortaya çıkan atıkların boğaza boşaltılmasında da rol alırlar.
Bademcikler üzerinde görülen deliklere tonsil kriptleri adı verilir ve bunlar bademcik yapısının normal bir parçasıdır. Bu delikler, mukus ve diğer kalıntılarla tıkanabilirler. Bademcik deliklerinin tıkanması, bu deliklerin genişleyerek çukurcuklar haline gelmesine neden olur. Buralarda magma dediğimiz gıda artıkları, iltihap ve ölü hücrelerden oluşan peynirimsi parçacıklar birikebilir.
Ölü hücreler, mikroorganizmalar ve yiyecekler bademciklerdeki deliklerde sıkışıp uzun süre kaldıklarında yoğunlaşabilir, hatta içlerinde kalsiyum birikmesi sonucunda sert taşlar (Bademcik taşları) oluşabilir. Bademcik taşları ve magmanın sebep olduğu en önemli problem ağız kokusu (Halitozis) dur. Bademcik taşları ağızda kötü kokunun yanı sıra boğazda batma hissi ve ağrıya neden olabilir. Gri, sarı, beyaz renkli bir görünüme sahiptirler. Boyutları değişken olabilir, çok büyüdüklerinde bademcik tümörüyle karıştırılabilirler.
Bademcik delikleri ve Bademcik taşlarının tedavisi
Bademcik delikleri ve taşlarının tedavisi neden olduğu şikayetlere ve bunların derecesine göredir.
Bademcik delikleri genişleyip, içinde magma dediğimiz gıda artıkları, iltihap ve ölü hücrelerden oluşan peynirimsi parçacıklar birikiyor ve bunlar da ağız kokusuna (halitozis) neden oluyorsa cerrahi tedavi planlanabilir. Bu durumda uygulanabilecek iki tür ameliyat vardır. Bademcikleri almak (Tonsillektomi) ya da koblatör veya laser gibi yöntemlerle bademcik yüzeyini çıkarmak(kriptopliz-tonsillotomi). Halk arasında bademciklerin tıraşlanması olarak ta bilinen bu yöntemde fonksiyon görecek kadar bademcik dokusu yerinde kalır, ağız kokusuna neden olan kript adı verilen çukurcuklar alınır. Ameliyatta çevre dokulara zarar verecek yüksek ısı oluşmadığı için, Koblatör lasere göre daha avantajlıdır.
Sert olmayan taşlar gargaralarla, kişinin kendi bademciğine parmakla masaj yapmasıyla çıkartılabilir. Sürekli oluşan, sert, büyük bademcik taşlarının kesin tedavisi için de bademcikler ya ameliyatla alınır ya da taşın oluştuğu kısımlar koblatör veya laser gibi yöntemlerle tedavi edilir (kriptopliz-tonsillotomi). Bu yöntemlerde fonksiyon görecek kadar bademcik dokusu yerinde kalır, içinde taş oluşan çukurcuklar alınır.
Bademcik Taşının (Tonsillolit) Oluşmasını Önlemek İçin Neler Yapılabilir?
- Bol bol su içilmelidir.
- Ağız ve diş hijyenine önem verilmelidir.
- Bademcik taşları tekrarlıyorsa bir süre süt ürünlerinin tüketimi azaltılmalıdır.
- Ilık tuzlu suyla sık sık gargara yapılmalıdır.
- Altta yatan sebep enfeksiyonsa tedavi edilmelidir.